Operacja usunięcia żylaków kończyny dolnej

 

Varicectomia

Definicja:
Varicectomia to zabieg chirurgiczny mający na celu usunięcie żylaków kończyny dolnej.

Cel zabiegu:
Zabieg Varicectomii wykonuje się z dwóch względów – kosmetycznych (w celu osiągnięcia lepszego wyglądu operowanej kończyny) oraz medycznych (leczenie przewlekłej niewydolności kończynowej).

Operacja ma za zadanie:

• odbarczenie przeciążonych żył kończyny dolnej,
• zlikwidowanie utrudnienia w przepływie krwi, poprzez usunięcie niewydolnego naczynia,
• zminimalizowanie ryzyka wystąpienie zapalenia żył,
• zapobiegnięcie wytworzeniu się obrzęków kończyn dolnych i zmian troficznych na skórze goleni,
• zapobiegnięcie nawrotowi żylaków kończyn dolnych.

Ryzyko związane z zabiegiem:
Zabieg niesie ze sobą niskie ryzyko powikłań. Dotyczą one jedynie niewielkiego odsetka pacjentów.

Wskazania do zabiegu:

• nasilające się objawy niewydolności żylnej:
  
  • obrzęki,
  • ból w przebiegu żylaków,
  • ciężkość nóg, kurcze nocne, zespół niespokojnych nóg.
• niesatysfakcjonujący wygląd kończyny
• powikłania zdiagnozowane w trakcie badania:
  
  • zapalenia żył,
  • owrzodzenia żylne,
  • wypryski żylakowate,
  • krwotoki z żylaków,
  • poszerzenia naczyń żylnych,
  • obrzęki limfatyczne z usztywnieniem stawów skokowych.
• niemożność leczenia przy pomocy kompresjoterapii:
  
  • dyskomfort w noszeniu pończoch,
  • praca w gorącym klimacie.

Diagnostyka:
Do postawienia prawidłowej diagnozy konieczne jest wykonanie badania USG Dopplera naczyń żylnych kończyny dolnej.

Przeciwwskazania do zabiegu:

Bezwzględne:

• brak zgody pacjenta,
• zakrzepica żył głębokich,
• przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych,
• mała sprawność ruchowa/otyłość patologiczna,
• zaburzenia krzepliwości krwi.
  
  

Względne (wymagające wyleczenia przed operacją):

• infekcje górnych/dolnych dróg oddechowych oraz układu moczowo-płciowego,
• owrzodzenie żylakowe podudzia,
• zapalenie zakrzepowe żył powierzchownych i/lub głębokich,
• zakrzepica żył głębokich.

Przeciwwskazania względne (wymagające stabilizacji stanu zdrowia chorego; wykonanie zabiegu jest możliwe w sytuacji niskiego ryzyka powikłań):

• zaburzenia kardiologiczne,
  
  • choroba niedokrwienna/zaburzenia rytmu serca,
  • nadciśnienie tętnicze.
• niewydolność oddechowa,
• zaburzenia elektrolitowe,
• okres (krwawienie miesięczne),
• ciąża.

Metody leczenia operacyjnego:
Podstawową metodą leczenia operacyjnego jest stripping żyły odpiszczelowej i odstrzałkowej. Może mieć on zasięg krótki (poniżej kolana), średni (do połowy goleni) lub długi (zakończenie w okolicy kostki przyśrodkowej).

Do metod leczenia zaliczamy również podwiązanie perforatora oraz flebectomię/microflebectomię.

Przygotowanie do zabiegu:
W czasie pojedynczego zabiegu może być operowana wyłącznie jedna kończyna. Przed przystąpieniem do operacji, pacjent przyjmuje pozycję stojącą. Dzięki temu noga wypełnia się krwią, uwidaczniając żylaki. Lekarz oznacza wskazane miejsca markerem.

W dniu zabiegu należy ogolić nogę i okolicę pachwiny po stronie operowanej. Zalecane jest również wzięcie prysznica.

Badania laboratoryjne wymagane do zabiegu:

• morfologia krwi,
• grupa krwi,
• jonogram,
• koagulogram,
• szczepienie przeciwko WZW typu B.

Czas trwania zabiegu: ok. 1,5 godziny

Pozycja pacjenta: na plecach lub brzuchu z podparciem stawów skokowych (zależnie od charakteru zabiegu)

Charakter znieczulania:
Znieczulenie może przyjmować kilka rożnych form.

• przewodowe (aplikowane do kanału kręgowego odcinka lędźwiowego kręgosłupa),
• ogólne (w przypadku przeciwwskazań do znieczulenia przewodowego),
• nasiękowe.

Stripping żyły odpiszczelowej

Ryc. 1 Anatomia żyły odpiszczelowej

Stripping polega na podskórnym usunięciu niewydolnego naczynia, na całej jego długości. Do zabiegu używa się giętkiej sondy – tzw. strippera, zwieńczonego główką. Jest on wprowadzany przez światło żyły.

Końcowy odcinek żyły odpiszczelowej jest odsłaniany w pachwinie, poprzez wykonanie w tym miejscu cięcia o długości ok. 5 cm. Żyła jest podwiązywana w miejscu uchodzenia do żyły udowej.

W okolicy kostki przyśrodkowej lekarz odszukuje początkowy odcinek żyły odpiszczelowej, wykonując cięcie o długości
1 cm. Do wnętrza przecięcia zostaje wprowadzona sonda, przeprowadzana przez światło żyły, aż do miejsca wcześniej podwiązanego. W przypadku strippingu średniego, cięcie obwodowe wykonuje się
w połowie goleni, a krótkiego – tuż pod kolanem.

Kolejnym zadaniem chirurga jest usunięcie splotów żylnych dochodzących do głównego pnia. W końcowej fazie stripper jest usuwany z wnętrza kończyny wraz z uszkodzoną żyłą.
Do szycia rany pooperacyjnej stosuje się szew niewchłanialny. Konieczne jest także założenie opatrunków jałowych i obandażowanie kończyny bandażem elastycznym.

Stripping żyły odstrzałkowej

Ryc. 2 Anatomia żyły odstrzałkowej

Przebieg operacji jest podobny do tego, który ma miejsce przy strippingu żyły odpiszczelowej. Różnicę stanowi wyższa skala trudności zabiegu i większe ryzyko powikłań (z uwagi na sporą zmienność ujścia żyły odstrzałkowej).

Cięcie o długości 3-4 cm jest wykonywane tuż nad ujściem żyły odstrzałkowej, równolegle do linii skórnych dołu podkolanowego. U chorych z niewydolnością całego pnia, cięcie wykonuje się za kostką boczną, u chorych z refluksem – u zbiegu odcinka niewydolnego z wydolnym.

Podwiązanie lub przecięcie perforatora
Zabieg zalecany osobom, u których źródłem przecieku jest również niewydolny perforator. Odsłania się go przez wykonanie odrębnego cięcia skórnego (do 2 cm). Następnie dochodzi do podwiązania niewchłanialną nitką i/lub przecięcia.

Podwiązanie/przecięcie perforatora często wykonuje się
razem ze strippingiem bądź podwiązaniem żyły odstrzałkowej.

Flebektomia/mikroflebektomia
Flebektomia/mikroflebektomia to miejscowe wycięcie żylaków. Zabieg polega na usunięciu żylaków i pni żylnych biegnących podskórnie z pojedynczych cięć skórnych (o długości 2-3 mm). Linie cięcia są prowadzone wzdłuż linii skórnych.
Lekarz zagląda do wnętrza kończyny przez otwór, wytworzony przy pomocy specjalnych kleszczyków. Odnajduje i usuwa zmienione naczynie, a końce podwiązuje niewchłanialnym szwem. Na rany zakłada się pojedyncze szwy skórne bądź plastry typu steri-strip.

Powikłania pooperacyjne:
Powikłania pooperacyjne są niezwykle rzadkie i dotyczą jedynie niewielkiego odsetka chorych (ok. 0,8%).

Do podstawowych powikłań należą:

• zakrzepica żył głębokich z zatorowością płucną (ok. 0,2% chorych),
• zakażenie ran operacyjnych (4,0 % operowanych),
• uszkodzenie żyły lub tętnicy (0,1% chorych),
• uszkodzenie nerwów czuciowych,
• krwawienie z rany, wyciek chłonki z ran,
• obrzęk kończyny dolnej, rozległe krwiaki w tkance podskórnej,
• nawrót żylaków do 5 lat po wykonanej operacji (ok. 20% pacjentów).

Alternatywne metody leczenia:

W przypadku zaawansowanych zmian żylnych, jedynym wyjściem jest leczenie operacyjne. Przy zmianach łagodnych, sprawdzają się metody alternatywne z pogranicza profilaktyki prozdrowotnej, takie jak:

• redukcja masy ciała,
• zmiana trybu życia,
• zachowawcze leczenie farmakologiczne,
• skleroterapia piankowa,
• skleroterapia kompresyjna,
• mikroskleroterapia,
• echoskleroterapia,
• elektrokoagulacja zmienionych naczyń.

 

Rekomendujemy Państwu zapoznanie się także z informacjami na temat innych zabiegów chirurgicznych, które są przeprowadzane w naszej Klinice – m.in. operacje plastyki przepuklin brzusznych i pachwinowych oraz zabiegi proktologiczne.